Schapendrijven

Schapendrijven

Een hond is een nauwe verwant van de wolf. Door selectieve fok zijn bepaalde eigenschappen sterker aanwezig in honden dan in de originele stamvader. Bij het schapen drijven moet de hond de schapen bij elkaar houden. In de natuur zou een troep wolven juist 1 dier uit de kudde grijpen en de rest laten gaan.

In aanvang zal ieder onervaren herdershond de kudde induiken om die ene prooi er uit te vangen. Dit is normaal en natuurlijk gedrag. Door echter geduldig te trainen kunnen we dit jacht-instinct omvormen tot een speciale vorm van jacht. Namelijk alle dieren bij elkaar houden. De hond moet in de gaten krijgen dat hij samen met zijn baas als team die jacht moet gaan uitvoeren.

Op welke leeftijd beginnen met trainen?

Vanaf een half jaar gaat een jonge wolf mee op jacht. Uiteraard zal die jonge wolf de jacht regelmatig bederven maar gaandeweg leert hij de kneepjes: Niet te vroeg op de prooi afstormen. Leren je gedeisd te houden. Wachten op het signaal van de leider. Wij trainen Border Collies vanaf een half jaar met Drentse Heideschapen, een schapenras dat niet koppig is zodat uw jonge hond geen gevaar loopt op een confrontatie.

Bij Hondenschool Heikant kunt u leren schapendrijven met uw hond met roedeltechnieken. Het idee achter onze methode is dat honden in staat zijn om te leren van hun fouten en hun succesbelevingen te blijven herhalen. Naast het opleiden van de hond, leiden we uiteraard ook de baas op, want uiteindelijk is het resultaat afhankelijk van de samenwerking van baas en hond.

Onze schapendrijf cursussen:

Twee stijlen schapendrijven

In Europa kennen wij op dit momten twee stijlen van schapendrijven: Collective Style en Traditional Style.

Collective Style

De collective style wordt vooral gedaan met Border collies maar ook sommige andere rassen zijn hiervoor geschikt. In deze stijl staat de herder bij een paal en wordt de hond het veld in gestuurd om een klein aantal schapen op te halen en op de aanwijzingen van de herder over een van tevoren vastgesteld parcours te leiden. De schaapjes dienen over rechte lijnen te lopen (denkbeeldige paden) en tussen hekjes door. Het terugkerend parcours is meestal het zogenaamde Engelse parcours, waarbij in verschillende klassen met name de afstand tot de baas, waarop de hond de schaapjes meeneemt, steeds groter wordt. Van deze collective stijl bestaan 3 klassen die van klasse 1 naar 3 in moeilijkheidsgraad toenemen. Het is dus de kunst om tussen baas en hond een zo goed mogelijke communicatie op te zetten. In de beide tekeningen hieronder ziet u een voorbeeld van het Engels parcours.

1. Vanuit start wordt de hond weggestuurd om de schapen ofwel met een linksom ofwel met een rechtsom (outrun) op te halen.

2. Vanachter de schapen zal de hond druk uit oefenen om de schapen in de richting van de herder te bewegen (lift). In een rechte lijn, tussendoor de middelste hekjes, moeten de schapen naar de herder worden gebracht (fetch).

3. Bij de herder aangekomen moeten de schapen om de paal bij de herder worden gedraven in de richting van de linkse hekjes (drive).

4. Nadat de schapen de linkse hekjes zijn gepasseerd, moeten de schapen dwars op de commandorichting naar de rechtse hekjes worden geleid (nog steeds drive).

5. Voorbij de rechtse hekjes, moeten de schapen weer richting de herder gebracht worden en in de kraal (ring) worden geplaatst. Hier moeten de 4 schaapjes gesplitst worden 2 x 2.

6. Na de succesvolle splits moeten de schapen in de pen gezet worden.

7. Tenslotte moeten de schaapjes weer uit de pen gehaald worden en worden weggebracht naar de grote verzamelpen.

Traditional Style

De traditional style wordt gedaan met andere honden dan Border collies (en op dit moment nog Kelpies). In deze stijl loopt de herder mee over het veld met achter zich een klein aantal schapen (circa 10) terwijl de hond achteraan zorgt dat de schaapjes de herder blijven volgen. De herder moet over een parcours lopen. De hond stuurt steeds de schapen bij en zorgt er tegelijkertijd voor dat de herder ook niet ondersteboven gelopen wordt door de schaapjes achter hem. Eén van de taken van de hond is bovendien het binnen de grenzen van een graasweide houden van de schaapjes. Daarbij moet de hond zelfstandig zorgen dat de schapen niet buiten de grenzen komen. In de tekening rechts ziet u een voorbeeld van zo'n parcours.

Een hond is nauw verwant aan de wolf en zijn genetische programmering is dus dienovereenkomstig. Wij mensen hebben een totaal andere genetische programmering, waardoor het verwachtingspatroon van wat schapendrijven eigenlijk inhoudt, voor de hond anders is dan voor ons mensen. Een onervaren hond zal daarom meestal onmiddellijk op jacht willen gaan in de kudde, met de serieuze bedoeling om een schaap (eventueel samen met het baasje) te zullen gaan verorberen. Onze menselijke insteek als herder is iets anders. Behalve verschillen in de genetische programmering, zijn er gelukkig ook overeenkomsten: Een hond is een sociaal dier, net als de mens, en daarom staat de hond open voor samenwerken. Vanuit de relatie met zijn baas zal de hond met de herder gaan samenwerken om schaapjes gecontroleerd te 'handlen'. De verschillende taken in de wei worden door middel van roedeltechnieken aan baas en hond aangeleerd, zodat de baas weet op welke manieren zij/hij de hond begeleidt bij de schaapjes. En al doende ontstaat zo een sportbeoefening die lichtelijk verslavend is.

Wedstrijden Schapendrijven

Jaarlijks organiseert Hondenschool Heikant met Pinksteren de Stuikertrial, een wedstrijd voor herders met hond in verschillende disciplines schapendrijven.

De wedstrijd voor Collective Style wordt altijd gehouden op eerste Pinksterdag. Het karakter van deze wedstrijd is om sportieve contacten te leggen met anderen en om van elkaar te leren. Inschrijving is open voor iedereen met als eis dat de hond onder controle is bij de schapen en ervaring heeft in schapendrijven. De wedstrijd wordt gehouden met in acht neming van de regels voor de zogenaamde Collective Style, waarbij de herder bij de paal blijft en de hond met 4 schapen over het veld een parcours aflegt. Omdat het een klasse 1 wedstrijd is, mag echter indien gewenst geholpen worden en mag de herder tegen aftrek van punten de paal verlaten en gaan helpen. De hekjes moeten bruggetjes voorstellen waarbij alle schaapjes over het bruggetje moeten worden geleid. De weg naar de hekjes zijn zogenaamde paden waarop de schaapjes moeten blijven. In een grote cirkel moeten van de 4 schaapjes 2 worden afgesplitst en deze splits situatie moet 10 seconden duren. Daarna moeten de schaapjes alle 4 weer in de cirkel gezet worden en in de pen gestoken worden (de 4 hekjes). De collective style staat wat ons betreft ook open voor andere rassen of honden zonder stamboom. Respectabel plezier hebben met de hond staat bovenaan op ons lijstje met doelstellingen.

De wedstrijd voor Traditional Style wordt altijd gehouden op tweede Pinksterdag. Het karakter van deze wedstrijd is om sportieve contacten te leggen met anderen en om van elkaar te leren. Inschrijving is open voor iedereen met als eis dat de hond onder controle is bij de schapen en ervaring heeft in schapendrijven. De wedstrijd wordt gehouden met in acht neming van de regels voor de zogenaamde Traditional Style, waarbij de herder met hond met 12 schapen over het veld een parcours aflegt. Op het veld zijn dan denkbeeldige weggetjes getekend waarbij de schaapjes op de weg moeten blijven. De hekjes moeten bruggetjes voorstellen waarbij alle schaapjes over het bruggetje moeten. Het in de pen doen van de schapen en het er gecontroleerd uit halen, en het binnen de grenzen houden van een graasweitje zijn vaardigheden, die getoond moeten worden. Wat ons betreft is de wedstrijd ook toegankelijk voor kruisingen of stamboomloze honden, die dit werk beheersen. Wederom, respectabel plezier hebben met de hond staat bovenaan op ons lijstje met doelstellingen.